Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Ομιλίας

πηγη

Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Ομιλίας

Το παιδί ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητες του με το χρόνο. Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθμό. Τα στάδια ανάπτυξης που περιγράφονται, βασίζονται στο μέσο όρο. Μην ανησυχείτε εάν το μωρό σας αποκλίνει από αυτόν το μέσο όρο. Εάν όμως παρατηρήσετε κάτι ανησυχητικό στην ανάπτυξή του, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας. Για θέματα που αφορούν ειδικά την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας μπορείτε να απευθυνθείτε για συμβουλές σε επαγγελματίες λογοθεραπευτές.

πηγη

Ηλικία 0 – 6 μηνών
Τρομάζει με ήχους
Αναγνωρίζει ήχους
Εντοπίζει τον ήχο γυρνώντας το κεφάλι
Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους
Συχνά ψιθυρίζει και βγάζει ευχάριστους ήχους
Μιμείται ήχους
Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει ανάγκες
Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες
Χαμογελάει όταν του μιλάνε
Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /b/, /p/ και /m/ όταν μουρμουρίζει
Ποικίλει σε ύψος και ένταση η φωνή του

Ηλικία 7 – 12 μηνών
Καταλαβαίνει το ναι και το όχι
Καταλαβαίνει και αποκρίνεται στο όνομά του
Ακούει και μιμείται περισσότερους ήχους
Αναγνωρίζει λέξεις που σχετίζονται με συνηθισμένα αντικείμενα (π.χ. κούπα, παπούτσι, χυμός)
Χρησιμοποιεί μεγάλη ποικιλία ήχων όταν μουρμουρίζει
Μιμείται μερικούς ήχους ακόμη και όταν κλαίει μόνο για να προκαλέσει την προσοχή
Ακούει όταν του μιλάς
Αρχίζει να μετατρέπει το μουρμούρισμα σε ακατάληπτη γλώσσα
Παράγει μία ή περισσότερες λέξεις
Χρησιμοποιεί ουσιαστικά
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1 – 3 λέξεων
Κατανοεί απλές εντολές

πηγη

Ηλικία 13 – 18 μηνών
Χρησιμοποιεί πρότυπα επιτονισμού ενηλίκων
Χρησιμοποιεί ηχολαλία και μη καταληπτή ομιλία (νεολογισμοί)
Παραλείπει μερικά αρχικά σύμφωνα και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα
Ακολουθεί απλές εντολές
Αναγνωρίζει 1 με 3 μέρη του σώματος
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από 3 έως 20 ή περισσότερες λέξεις (κυρίως ουσιαστικά)
Συνδυάζει χειρονομίες και λόγο
Κάνει έκκληση για τα περισσότερα από τα αντικείμενα που επιθυμεί

Ηλικία 19 – 24 μηνών
Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από ασυνάρτητη ομιλία (νεολογισμούς)
Είναι 25 – 50% κατανοητό στους ξένους
Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά και ρήματα
Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες
Χρησιμοποιεί κατάλληλο χρωματισμό στη φωνή για τις ερωτήσεις
Απαντά στην ερώτηση «τι είναι αυτό;»
Διασκεδάζει ακούγοντας ιστορίες
Γνωρίζει 5 μέρη του σώματος
Ονομάζει επακριβώς μερικά οικεία αντικείμενα
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 με 100 ή και περισσότερες λέξεις
Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή περισσότερων λέξεων

πηγη

Ηλικία 2 – 3 ετών
Ο λόγος είναι καταληπτός 50 – 75%
Συνεχίζει να ηχολαλεί όταν συναντά δυσκολίες στο λόγο
Καταλαβαίνει το «ένα» και τα «πολλά»
Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα (πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά)
Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους
Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις
Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος
Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά σε απλές ερωτήσεις
Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια και ρυθμούς
Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις
Χρησιμοποιεί φράσεις 3 – 4 λέξεων, με Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο
Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις, άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα, ομαλό πληθυντικό και ανώμαλους τύπους στον αόριστο
Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ή 900 ή περισσότερων λέξεων
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 έως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου)
Παρουσιάζει πολλαπλά γραμματικά λάθη
Καταλαβαίνει τα περισσότερα πράγματα από αυτά που λέγονται
Μιλάει με δυνατή φωνή
Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά
Χρησιμοποιεί σωστά σύμφωνα σε αρχική θέση
Χρησιμοποιεί περίπου 27 φωνήματα
Χρησιμοποιεί το βοηθητικό «είναι»
Χρησιμοποιεί μερικά ομαλά ρήματα στον αόριστο, κτητικά μορφήματα, αντωνυμίες και προστακτική

Ηλικία 3 – 4 ετών
Καταλαβαίνει τη λειτουργία των αντικειμένων
Καταλαβαίνει διαφορές στις έννοιες (σταματώ – ξεκινώ, μέσα – έξω, μικρό – μεγάλο)
Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 2 και 3 μέρη
Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις (ποιος, τι, που, γιατί)
Συχνά κάνει ερωτήσεις και ζητά λεπτομέρειες στις απαντήσεις
Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσει συναισθήματα
Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις
Αναγνωρίζει αντικείμενα με το όνομά τους
Χειρίζεται επιδέξια τους ενήλικες και παρατηρεί
Χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα πιο συχνά
Έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος
Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο 1200 – 2000 λέξεων
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800 – 1500 λέξεων
Ο λόγος είναι 80% καταληπτός
Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν
Κατάλληλη χρήση του «είμαι» και «είναι» στις προτάσεις
Βάζει δύο γεγονότα σε χρονολογική σειρά
Συμμετέχει σε συζητήσεις
Συνεπής χρήση ομαλού πληθυντικού, κτητικών αντωνυμιών και ρημάτων αορίστου

Ηλικία 4 – 5 ετών
Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών έως το 3
Αναγνωρίζει 1 έως 3 χρώματα
Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 ή περισσότερων λέξεων
Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900 έως 2000 ή περισσότερων λέξεων
Μετράει ως το 10 μηχανικά
Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις
Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 έως 8 λέξεων
Απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις που αποτελούνται από 2 μέρη
Ρωτά για ορισμούς λέξεων
Μιλά με μια συχνότητα 186 λέξεων ανά λεπτό περίπου
Μειώνεται ο συνολικός αριθμός των επαναλήψεων
Παράγει σύμφωνα με 90% ακρίβεια
Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των συνεχών ηχητικών παραλείψεων και των υποκατάστατων
Ο λόγος του είναι συνήθως καταληπτός από τους ξένους
Μιλά σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων κτλ.
Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια μεγάλη ιστορία
Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτή
Χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, μέλλοντα χρόνο και συγκριτικά μορφήματα στις προτάσεις

πηγη

Ηλικία 5 – 6 ετών
Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα
Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη
Κάνει ερωτήσεις με το «πως»
Απαντά λεκτικά στο «Γεια» και στο «Τι κάνεις;»
Χρησιμοποιεί παρελθόντα χρόνο και μέλλοντα κατάλληλα
Χρησιμοποιεί συνδέσμους
Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13000 λέξεις
Ονομάζει τα αντίθετα
Ονομάζει διαδοχικά ημέρες της εβδομάδας
Μετρά ως το 30 μηχανικά
Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις
Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες
Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια ιστορία
Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιηματάκια
Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες και άλλα παιδιά

Ηλικία 6 – 7 ετών
Ονομάζει κάποια γράμματα, αριθμούς και νομίσματα
Τοποθετεί κατά σειρά αριθμούς
Κατανοεί το «αριστερά» και το «δεξιά»
Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές
Απασχολείται με συζητήσεις
Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων
Χρησιμοποιεί προτάσεις 6 λέξεων περίπου
Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου
Απαγγέλει το αλφάβητο
Μετράει ως το 100 μηχανικά
Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια καταλλήλως
Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή

Πηγη

Εξαιρετικό υλικό για δραστηριότητες φωνολογικής ενημερότητας

πηγη

Εξαιρετικό υλικό για δραστηριότητες φωνολογικής ενημερότητας

Πλούσιο υλικό 108 σελίδες!

πηγη

Για να το δείτε πατήστε ΕΔΩ

Λογισμικό για την κατανόηση προφορικού λόγου

ΑΚΟΥΣΜΑ: Διαδικτυακό λογισμικό για την κατανόηση προφορικού λόγου
Το Άκουσμα είναι ένα λογισμικό σε διαδικτυακή μορφή, το οποίο περιέχει δραστηριότητες για την εξάσκηση στη δεξιότητα της κατανόησης προφορικού λόγου.

πηγη

Απευθύνεται σε αλλόφωνους μαθητές της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας εισαγωγικού, μέσου και προχωρημένου επιπέδου γλωσσομάθειας (επίπεδα Α1-Γ2). Περιλαμβάνει 96 δραστηριότητες, οι οποίες περιέχουν τα εξής συστατικά:
α) το ακουστικό κείμενο
β) ερωτήματα
γ) οδηγίες (γραπτές και ακουστικές)
Η διάρθρωση του υλικού σε επίπεδα ακολουθεί την κλίμακα γλωσσομάθειας η οποία διατυπώνεται στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (ΚΕΠΑ) (Council of Europe 2001).
Το λογισμικό φιλοξενείται στο ΙΕΛ. (http://www.xanthi.ilsp.gr/akoustikh/)
Περισσότερα

Πηγη

Το παιδί μου δείχνει, αλλά δεν μιλάει, γιατί;

πηγη

Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας είναι η βάση για την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Μέσα στην οικογένεια και μέσα στην κοινωνική ομάδα (παρέα, σχολείο, γειτονιά), το παιδί εκδηλώνει την επικοινωνιακή του ανάγκη, αναπτύσσει κοινά σημεία αναφοράς και διευρύνει σιγά - σιγά τις γλωσσικές του δεξιότητες.
H διαδρομή αυτή οδηγεί το παιδί από το στάδιο της προλεκτικής επικοινωνίας, στην κατάκτηση της γλώσσας. Στην περίπτωση όμως που υπάρχει επιβράδυνση της γλωσσικής εξέλιξης, οι λέξεις ή οι προτάσεις δε γίνονται κατανοητές ή δε χρησιμοποιούνται ανάλογα με την αντίστοιχη ηλικία του παιδιού.
Ίσως βιολογικά να μην είναι ώριμοι οι μύες του στόματος για να μπορεί το παιδί να προφέρει κάθε φθόγγο. Ίσως να ζει σε περιβάλλον επιθετικό ή γενικά προβληματικό, και μέσω του λόγου να προβάλλεται η αντίδρασή του. Ίσως να συμβαίνει κάποια αλλαγή στην οικογένεια (αδελφάκι, μετακόμιση, θάνατος) και το παιδί να έχει μπλοκαριστεί.

πηγη

Μελέτες που έχουν διενεργηθεί στο γενικό πληθυσμό, δείχνουν ότι το 4% των παιδιών με ηλικία τριών ετών παρουσιάζει καθυστέρηση στο λόγο. Οι διαταραχές του λόγου παρουσιάζονται συχνότερα στα αγόρια από ό,τι στα κορίτσια, με αναλογία 2:1.

Πότε μιλάμε για καθυστέρηση λόγου;
Μιλάμε για καθυστέρηση λόγου όταν το παιδί σας πλησιάζει την ηλικία των τριών ετών και:
- Επικοινωνεί μόνο με νοήματα (δείχνει αυτό που θέλει)
- Λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως μαμά, μπαμπά, παππού, γιαγιά, νερό (λεξιλόγιο < 10)
- Δυσκολεύεται να μιμηθεί λεξούλες που του λέμε
- Ο λόγος του είναι ακατανόητος από το κοινωνικό περιβάλλον
- Δεν ακολουθεί εντολές ή οδηγίες (π.χ. «φέρε τα παπούτσια σου»)
- Δεν κάνει συνδυασμούς λέξεων (π.χ. φράσεις: μαμά βόλτα, μικρές προτάσεις: μαμά τρώει μήλο)
- Δεν αναγνωρίζει τα βασικά χρώματα (μπλε, κόκκινο, κίτρινο)
- Δεν απαντά σε ερωτήσεις τύπου «Ναι/Όχι»

πηγη

- Βέβαια μπορεί να γνωρίζει και να δείχνει μέρη του σώματός του, τα ρούχα του, κάποια φρούτα και παιχνίδια, αλλά δεν τα κατονομάζει

Συνέπειες
Αν συμβαίνουν τα παραπάνω, τότε θα πρέπει να απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή, για να αξιολογήσει όλες τις δεξιότητες του παιδιού σας, να σας παραπέμψει κατάλληλα και σε άλλους ειδικούς για πιο αναλυτική διάγνωση (αν χρειάζεται) και να αποκλείσει τις πιθανότητες το παιδί σας να έχει κάποια σοβαρότερη διαταραχή. Για την κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου, την αποτελεσματική επικοινωνία και τη μετέπειτα σχολική πρόοδό του, οι διαταραχές λόγου δεν πρέπει να παραβλέπονται!
Η έγκαιρη διάγνωση φέρνει πάντα πιο εύκολη αποκατάσταση!

Προσέγγιση της καθυστέρησης λόγου
Η διαδικασία αξιολόγησης του λόγου γίνεται μέσω ειδικών τεστ, τα οποία εστιάζουν σε τρεις βασικούς τομείς: τη συμπεριφορά, την κατανόηση και την έκφραση. Τα τεστ αυτά χαρακτηρίζονται αξιόπιστα εργαλεία αξιολόγησης, τα οποία έχουν προμηθευτεί από την Ευρώπη και την Αμερική και έχουν προσαρμοστεί στις ανάγκες αξιολόγησης των παιδιών που επισκέπτονται τα κέντρα.
Η διαδικασία της θεραπευτικής παρέμβασης εστιάζει:
- Στις δεξιότητες που υπολείπεται το παιδί σύμφωνα με την αρχική αξιολόγηση και τη μετέπειτα κλινική του εικόνα κατά τη διάρκεια των συνεδριών.
- Στη δημιουργία εξατομικευμένων ασκήσεων, που έχουν ως κύριο στόχο την ανάδειξη των δεξιοτήτων του παιδιού και την ευχάριστη συμμετοχή του σε αυτές.
- Στο δομημένο θεραπευτικό πρόγραμμα που ενισχύεται από το ηλεκτρονικό πρόγραμμα iKey.
- Στη συνεργασία των θεραπευτών με την οικογένεια και το σχολείο, δίνοντας τις κατάλληλες κατευθύνσεις.
Εξειδικευμένες ασκήσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση όλων των βασικών γνωστικών δεξιοτήτων, φέρνουν μόνιμα αποτελέσματα, καθώς τα προβλήματα αντιμετωπίζονται σε βάθος.

Πηγη